ویدئو: پول باید چه ویژگی‌هایی داشته باشد؟

کرونوس – بخش اول از مجموعه ویدیوهای ما با مضمون علوم اقتصادی روی یوتیوب و آپارات قرار گرفت. در این اپیزود به چیستی مقوله‌ی پول و بررسی ویژگی‌های اولیه‌ی آن می‌پردازیم.

نوع نگاه ما به پول، در فهم ما از علوم اقتصادی و سیاسی از اهمیت بالایی برخوردار است. نقش پول به عنوان یک کالای واسطه که جهت تسهیل مبادلات و پس از دوره‌ی تاریخی مبادلات کالا به کالا شکل گرفت، شیوه‌ی زندگی همه‌ی جوامع انسانی را دگرگون کرد. همه می‌توانند با استفاده از پول کالای مورد نیاز خود را بدون نیاز به تبدیل همزمان تولیدات خودشان به واحد موقت پول خریداری کرده و به همین شکل، تولیدات خود را به جامعه عرضه کنند. پول همچنین روند مبادلات در جوامع بین‌المللی که در آن فرهنگ‌ها و سیاست متفاوت از یک‌دیگر ظاهر می‌شود، نقش مهمی دارد. شما بدون نیاز به دانستن فرهنگ و شیوه‌ی تولید و مبادله در یک کشور خارجی به راحتی می‌توانید پول خود را به ارز که نوعی دیگر از پول است تبدیل کرده و در کشوری کاملاً بیگانه به زندگی بپردازید.

اما پول برای این که بتواند به عنوان یک کالای واسطه نقش کلیدی خود را به درستی ایفا کند، باید دو ویژگی پایه‌ای داشته باشد. نخست این که باید به سادگی قابل حمل و نقل باشد و دوم این که باید نسبتاً کمیاب باشد.

در مورد این دو ویژگی به تفصیل در ویدئو توضیح داده شده است. کمیاب بودن پول توسط بانک مرکزی که ارگانی سیاسی و اصولاً دموکراتیک است مورد ضمانت قرار می‌گیرد و سادگی حمل و نقل آن نیز خصلتی است که سالیان دراز آزمون و خطا توسط جوامع مختلف به ما اجازه می‌دهد آن را به عنوان یکی از ویژگی‌های اصلی پول بدانیم.

هر چیزی که در جامعه مصرف می‌شود، ارزش مصرف دارد. این یک اصطلاح در علوم اقتصادی است که برای تبیین سازوکارهای تولید و مصرف در جامعه به کار می‌رود. ارزش مصرف کالاها با هم متفاوت است و ارتباط مستقیم به کار انجام شده بر روی آن کالا دارد و همچنین میزان پول یا کالای واسطه‌ای را که برای ابتیاء آن باید هزینه شود مشخص می‌کند. اما پول به صورت قراردادی، ارزش مصرف ندارد یا ارزش مصرف آن ناچیز به شمار می‌آید. لذا کسی پول خود را – آن‌طور که سبزیجات خود را مصرف می‌کند – مصرف نمی‌کند و بدین ترتیب پول به سادگی می‌تواند نقش شیئی را به عهده بگیرد که بدون این که خودش مصرف شود، صرفاً جهت تسریع و تسهیل مبادلات توسط همه‌ی اعضای جامعه به کار می‌رود.

اما پول ویژگی‌های دیگری نیز دارد و فهم آن برای فهم مسائل عمیق‌تر علم اقتصاد از اهمیت بالایی برخوردار است. در ویدئوهای آینده به این مسائل نیز خواهیم پرداخت.