کرونوس کانال دانش و علوم به زبان فارسی – اخبار علمی و تحلیل
کرونوس – این یک خرگوش است یا یک اردک؟ خیلی از ما با این خطای دید معروف آشنا هستیم.
به محض این که شخصی بگوید این یک خرگوش یا یک اردک است، ذهن شما بلافاصله عکس را طوری جابه‌جا می‌کند که بتواند موجودی را که شخص نام برده است در عکس پیدا کند. با این حال، وقتی دو عکس هم‌شکل به صورت بالا در کنار هم قرار بگیرند، برای مغز خیلی سخت خواهد بود که یکی را اردک و دیگری را خرگوش ببیند.
اما به محض این که کسی می‌گوید: «فرض کنید اردکی یک خرگوش را می‌خورد…» اتفاقی می‌افتد. مغز ناگهان در این حال خواهد توانست دو موجود را در کنار هم ببیند در حالی که پیش از این نمی‌توانست.
کایل متیوسون، نویسنده‌ی تحقیقی در این مورد در بیانیه‌ای گفت: «وقتی یکی از این عکس‌ها در ارتباط با دیگری قرار می‌گیرد، انگار مغز نگاه خود را از عکس‌ها دور می‌کند و می‌تواند بدین‌شکل تصویر بزرگ‌تری را ببیند.»
نکته‌ی جالب دیگر در این مطالعه، جمله‌سازی‌ای است که از داوطلبان می‌خواهد به عکس‌ها نگاه کند.
متیوسون از جملات مختلفی خطاب به داوطلبین استفاده کرد تا ببیند آیا آن‌ها قادر خواهند بود با دستورات متفاوت اردک را در کنار خرگوش ببینند یا نه. اما در حالی که جملاتی مانند «تصور کنید اردک خرگوش را می‌خورد» به سادگی تصویر اردک و خرگوش را در کنار هم در ذهن داوطلب ایجاد می‌کرد، جملاتی همچون «یک اردک را در کنار یک خرگوش تصور کنید» به ندرت چنین ذهنیتی را ایجاد می‌کرد. مغز برای ابهام‌زدایی و تمیز دادن چیزها به دستور نیاز دارد.
با این که به نظر می‌رسد این آزمون ربطی به زندگی روزمره‌ی ما نداشته باشد، اما روانکاوی پشت آن نتایج مهمی برای ما دارد.
متیوسون ادامه داد: «این نشان می‌دهد که ما تنها با چند دستور یا یک عکس می‌توانیم شیوه‌ی تحلیل اطلاعات مغز را تغییر دهیم. ما – مثلاً در هنگام مطالعه‌ی روزنامه – باید حواسمان به این موضوع باشد. ما معمولاً اطلاعات را آن‌طور که بخواهیم دیده و تحلیل می‌کنیم.»
در دنیایی که اطلاعات و اخبار در آن با سرعتی سرسام‌آور در حال انتشار است، دقت به چنین موضوعی بسیار ضروری به نظر می‌رسد.
