کرونوس – ایدهی کروی بودن زمین از زمان فیثاغورس (قرن ۶ ق. م.) و حتی فیلسوفان پیش از سقراط وجود داشته است. ارسطو در سال ۳۳۰ ق. م. شواهدی را مبنی بر کروی بودن زمین ارائه کرد و بعدش هم داستان گالیلهی معروف که همه آن را میدانیم. اما هنوز عدهی بسیار زیادی در جوامع مدرن معتقدند زمین نه تنها حالت کروی ندارد، بلکه کاملاً صاف است. چندی پیش یکی از طرفداران این مدعا بالاخره نظریهای را ارائه کرد که بر اساس آن اگر کسی به لبهی زمین برود، از لبهی زمین پرت میشود. جالب است بدانیم که آمریکا خانهی بسیاری از معتقدان به «زمین صاف» است.
اخیراً یک مؤسسهی آمریکایی به نام YouGov نظرسنجیای را از میان آمریکاییان در همین مورد انجام داده است که نتایج آن تا حدی باورنکردنی است. بر اساس این نظرسنجی که بر روی ۸۲۱۵ آمریکایی انجام شده و مدعی است جامعهی آماریاش قابل تعمیم به کل جامعهی آمریکایی است، تنها ۸۴٪ از آمریکاییان همیشه معتقد بودهاند که زمین گرد است. این درصد البته در بین افراد ۱۸ تا ۲۴ سال به ۶۶٪ کاهش پیدا میکند، اما با افزایش سن افراد، این درصد نیز بالا میرود تا در افراد ۵۵ سال به بالا که به ۹۴٪ میرسد.
این که تنها دو سوم جوانان معتقدند که زمین حالت کروی دارد خود به اندازهی کافی بحثبرانگیز است. اما این همهی ماجرا نیست. ۵٪ از آمریکاییان همیشه معتقد بودهاند که زمین گرد است، اما اخیراً به این موضوع شک کردهاند. این رقم در بین افراد ۱۸ تا ۲۴ سال به ۹٪ میرسد.
در مقابل، ۴ درصد از افراد ۱۸ تا ۲۴ سال همیشه معتقد بودهاند که زمین صاف است. ۷٪ از کل آمار هم «مطمئن نیستم/دیگر» بوده است. این رقم برای افراد ۱۸ تا ۲۴ سال به ۱۶٪ میرسد!
بر اساس یک نتیجهگیری ساده از این اطلاعات، هر چه سن افراد بیشتر میشود، اعتقاد آنان به گرد بودن زمین بیشتر میشود. اما این وضعیت در مورد اعتقاد به نظریهی تکامل کاملاً برعکس است. یعنی احتمال این که افراد مسنتر نظریهی تکامل را که بر اساس آن حیات روی زمین طی زمانی طولانی شکل گرفته است کلاً قبول نداشته باشند بیشتر است.
هنوز نتیجهگیریهای جالبتری نیز از این دادهها میتوان داشت: تعداد دموکراتهایی که معتقدند زمین گرد است از جمهوریخواهان و افراد مستقل کمتر است. همچنین بیشتر (۵۲٪) افرادی که معتقدند زمین صاف است «بسیار مذهبی» هستند.
اعتقاد به زمین صاف با این که هیچ مبنای علمیای ندارد، احتمالاً به دلیل وجود فضای مجازی است که هنوز طرفداران بسیاری دارد. چندی پیش، یکی از طرفداران «جنبش زمین صاف» در آمریکا در حیاط خانهاش فضاپیمایی ساخته بود و قصد داشت با پرتاب آن به فضا به جهانیان نشان دهد که زمین در واقع یک صفحهی صاف است. با این که جهان منتظر رؤیت این معجزه بود، فضاپیمای مذکور کمی پیش از بلند شدن از سطح زمین با چند پتپت و سروصدای خفیف خاموش شد و دیگر هم روشن نشد.