کرونوس – این روزها، تقریباً همهی سایتها و اپهای بزرگی که عضو میپذیرند، اقدام به اصلاح شرایط و قوانین عضویتشان کردهاند. به همین دلیل است که همهروزه ایمیلهای نامفهومی از سایتهایی مانند فیسبوک، اینستاگرام، توییتر، لینکدین، ساوندکلاود و بسیاری سرویسهای دیگر دریافت میکنیم. اما این تغییرات چیست و چرا اتفاق افتاده است؟
دلیل اجرای این تغییرات و درخواست از کاربران برای مرور و مطالعهی قوانین جدید، تغییراتی است که در «قوانین حفاظت از اطلاعات عمومی» اروپا (که به GDPR نیز معروف است) اتفاق افتاده است. این تغییرات در سال ۲۰۱۶ تصویب شده بود و در ۴ خرداد امسال اجرایی میشود.
GDPR نوعی بازسازی قوانین و سیاستهای محرمانگی در اینترنت است. این قوانین در ۲۶۱ صفحه تنظیم شدهاند که اگر خیلی سرتان برای فهمیدنش درد میکند و از اصطلاحات حقوقی به زبان انگلیسی هم سر درمیآورید میتوانید اینجا بیابیدش.
ایمیلها و نوتیفیکیشنهای جدیدی که این روزها دریافت میکنیم، مربوط به بخشی از این قوانین است که محدودیتهایی را برای شرکتها و سرویسها ایجاد میکند. قرار است بر اساس این قوانین تازه، سرویسها به راحتی امکان این را نداشته باشند که صرفاً به دلیل نفهمیدن قوانین یا نخواندن آنها توسط کاربران از اطلاعات آنها سوءاستفاده یا استفاده کنند.
مطالعهای که در سال ۲۰۰۸ انجام شد نشان داد که خواندن قوانین و مقررات عضویت در سایتها و ابزارهای کامپیوتری سالانه ۲۴۴ ساعت از وقت کاربران را میگیرد. این یعنی به طور متوسط ۴۰ دقیقه در روز! این در حالی است که در سال ۲۰۰۸ مردم به طور متوسط فقط روزی ۱ ساعت و ۱۲ دقیقه از اینترنت استفاده میکردند. برای همهی ما نخواندن همهی آن قوانین و کلیک کردن روی «قبول دارم» آسانترین کار است.
در واقع شما همین الآن با پذیرفتن شرایط و قوانین بسیاری از سایتها، به آنها این امکان را دادهاید که از اطلاعات شما استفاده و شما را ردیابی کنند. در صفحهی پرسشهای متداول GDPR آمده:
«شرایط رضایت دادن مستحکمتر شده و شرکتها دیگر نمیتوانند از شرایط و قوانین بسیار طولانی و حاوی عبارات حقوقی استفاده کنند. درخواست رضایت کاربر بایستی هوشمندانه و به سادگی در دسترس باشد و هدف از جمعآوری اطلاعات به آن رضایتنامه الحاق شده باشد.»
به عبارت دیگر، اروپا به شهروندانش اجازه میدهد بتوانند به سادگی به شرکتها اجازه دهند از اطلاعاتشان استفاده کرده، یا این امکان را از آنها بگیرند.
قوانین محرمانگی در توئیتر نمونهی خوبی است از نحوهی اجرای این تغییرات. در عکس زیر، تنظیمات بروزشدهی توییتر در مورد اطلاعات شخصی و تبلیغات را مشاهده میکنید:
البته این صفحه بسیار قابلفهمتر از دهها صفحه قوانین و شرایط حقوقی است. اگر روی Learn More در قسمت Personalize ads کلیک کنید، به صفحهی دیگری هدایت میشوید که در آن با استفاده از چندین مثال، نحوهی استفادهی توییتر از اطلاعات شما جهت مقاصد تبلیغاتی به شما نشان داده میشود. ولی آن زیرها یک جایی به این نکته هم اشاره شده که حتی اگر personalized ads را خاموش کنید، باز توییتر این امکان را خواهد داشت که تبلیغاتی که میبینید را «بر اساس آنچه توییت میکنید، کسانی که فالو میکنید، مدل گوشی تلفنتان، موقعیت جغرافیاییتان و لینکهایی که در توییتر روی آنها کلیک میکنید» سفارشی کند. شرایط جدید دیگر اطلاعات شما را به سایتهای دیگری که شما را ردیابی کرده و آدرس ایمیلتان را دارند نمیدهد، اما شما را از شر تبلیغات توییتر در امان نگاه نمیدارد.
اما خوب است بدانیم همهی این تغییرات که در پس اصلاحات GDPR اعمال میشوند، در قسمتهای دیگر جهان منهای اروپا لازمالإجرا نیستند. مثلاً بسیاری از این قواعد در آمریکا، ایران و کشورهای خارج از اتحادیهی اروپا اعمال نمیشوند. در بعضی موارد مانند اینستاگرام به کاربران امکان این داده شده که بتوانند اطلاعات خود را به صورت کامل دانلود یا پاک کنند. وقتی سناتور آمریکایی از مارک زوکربرگ پرسید آیا قوانین جدید GDPR را به صورت عمومی اجرا خواهد کرد، جواب او چنین بود: «یه جورایی!» از آن زمان تاکنون فیسبوک و اینستاگرام تغییراتی کردهاند که از آنجمله کاربران میتوانند به سادگی اطلاعات خود را از فیسبوک به سایتهای دیگر انتقال دهند.