بدن شما یک مغز دوم دارد که از آن‌چه فکر می‌کنید خفن‌تر است

کرونوس – شکم ما واقعاً مغز مخصوص خودش را دارد! علاوه بر آن چیز قهوه‌ای رنگی که ما در جمجمه‌مان حمل می‌کنیم، سیستم گوارش ما نیز دارای یک «مغز دوم» است.

اگر بخواهیم به زبان خیلی خودمان بگوییم، این مغز به انسان کمک می‌کند که… بریند.

نام علمی این «مغز دوم»، سیستم عصبی گوارشی یا سیستم عصبی شکمی است. این سیستم حاوی ۴۰۰ میلیون نورون است که چندین نوع مختلف پیام‌رسان عصبی (سیگنال‌های شیمیایی) در میان آن‌ها قرار گرفته و اطراف سیستم گوارشی بدن جا خوش کرده است. این سیستم، بزرگ‌ترین شبکه‌ی عصبی را بعد از مغز انسان داشته و گفته می‌شود کارکرد آن مستقل از سیستم عصبی مرکزی است. با این که این سیستم با مغز در ارتباط است، اما اگر عصب واگ قطع شود، خللی در کار سیستم عصبی دستگاه گوارش ایجاد نمی‌شود.

با این که این سیستم در تصمیم‌گیری و آگاهی انسان دخالتی ندارد (این سیستم به شما کمک نمی‌کند که برای نهارتان تصمیم بگیرید)، کارایی آن بسیار مهم و حیاتی است. اصلی‌ترین کار آن هم مدیریت و هماهنگی امور قاراشمیش هضم و گوارش است.

بر اساس گزارش JNeurosci این کشف مهم نخستین بار توسط دانشمندان استرالیایی‌ای انجام شد که هنگام بررسی روده‌ی موش‌ها به وجود الگویی عصبی پی برده بودند که قبلاً دیده نشده بود.

دانشمندان متوجه نوعی «الگوی نوین هماهنگی و ضرباهنگی پرتاب نورونی» شدند که مستقیماً به حرکت ماهیچه‌های اطراف روده‌ی بزرگ موش‌ها منجر شده و موجب حرکت اجسام در لوله‌های روده‌ای آن‌ها می‌شد. آنان با استفاده از روش‌های عکس‌برداری از نورون‌ها توانستند تعداد زیادی از این عصب‌ها را مشاهده کنند که همزمان و به صورت تکرارشونده پرتاب می‌شدند تا سلول‌های ماهیچه‌ای را با همان سرعت به حرکت وادارند. از این اکتشاف به عنوان «الگویی از فعالیت نورونی که قبلاً ناشناخته بود» نام برده شده است.

گروه پژوهشگران در مقاله‌ی خود عنوان کرده‌اند: «این موضوع نشان می‌دهد که سیستم عصبی دستگاه گوارش می‌تواند سیگنال‌های عصبی را به دورترین نقاط روده منتقل کند.»

مغز دوم ما بسیار اسرارآمیز است. هرچه دانشمندان بیشتر در مورد آن مطالعه می‌کنند با رازها و پیچیدگی‌های بیشتری روبه‌رو می‌شوند. شواهد زیادی از این وجود دارد که دستگاه عصبی گوارش حتی بر روی احساسات و وضعیت ذهنی ما نیز تأثیرگذار است. فقط به عنوان یک نمونه، بیش از ۹۰٪ از سروتونین بدن در – پیام‌رسان عصبی که مسئول «حس خوب» است – و همچنین نیمی از دوپامین بدن ما در روده تولید می‌شود. ولی خفن‌تر از همه این است: شواهدی از این وجود دارد که سیستم عصبی دستگاه گوارش پیش از مغز و سیستم عصبی مرکزی شکل گرفته است.