کرونوس – چیزی که تقریباً همه با بالا رفتن سن تجربه میکنند، کاهش دید است. با این حال یک مطالعهی جدید در سایت «نشریات پیریشناسی» نشان میدهد که این مشکل ممکن است با یک راه حل بسیار ساده و مقرونبهصرفه مرتفع شود. برخی داوطلبان مسن توانستند تنها با خیره شدن به یک چراغ قرمز با نور پررنگ به مدت ۳ دقیقه در روز بینایی خود را به میزان قابل توجهی بهبود بخشند.
شبکیه چشم انسان حاوی دو نوع سلول گیرندهی نور است که به واسطهی شکلشان به نامهای میله و مخروط شناخته میشوند. میلهها در لبهی اطراف شبکیه یافت میشوند؛ دید محیطی در اختیار ما قرار میدهند و در عین حال به ما در دیدن در شرایط کمنور نیز کمک میکنند. به کمک مخروطها میتوانیم رنگ را ببینیم.
هر دو نوع سلول تقاضای انرژی بالایی دارند و این انرژی را به صورت ترکیبی به نام آدنوزین تری فسفات (ATP) دریافت میکنند که توسط میتوکندری آنها تولید میشود. اما از حدود ۴۰ سالگی به بعد میتوکندریهای ما کارایی کمتری دارند؛ به این معنی که انرژی کمتری در اختیار میلهها و مخروطها قرار داده و بدینترتیب دید ما هر روز بدتر میشود.
پژوهشگران پیشتر دریافته بودند که نور با طول موجی بین ۶۵۰ تا ۱۰۰۰ نانومتر – که رنگ قرمز عمیق و پررنگی دارد – در بهبود عملکرد میتوکندری مؤثر است. به همین دلیل نویسندگان این مطالعه تصمیم گرفتند بررسی کنند که آیا این نور قرمز رنگ میتواند در بازگرداندن بینایی به افراد مسن کاربرد داشته باشد یا نه.
این مطالعه بر روی ۲۴ داوطلب بین ۲۸ تا ۷۲ ساله که هیچ یک از آنان از هیچ بیماری چشمیای رنج نمیبرد انجام شد. در روز اول آزمایشاتی برای بررسی کیفیت کار میلهها و مخروطها روی داوطلبین انجام شد.
حساسیت میله با درخواست از شرکتکنندگان برای نشستن در اتاقی تاریک و تشخیص دادن سیگنالهای کمنور آزمایش شد و عملکرد مخروط آنان نیز از طریق تست تضاد رنگی (کنتراست) که شامل شناسایی حروف رنگی در برابر پسزمینهای به رنگ بسیار مشابه است بررسی گردید.
سپس به شرکت کنندگان یک چراغ LED ارزان قیمت داده شد که نوری قرمز عمیق با طول موج ۶۷۰ نانومتر منتشر میکرد و از آنان خواسته شد که به مدت ۳ هفته روزانه سه دقیقه به آن نگاه کنند. این کار میتواند با چشم بسته نیز انجام شود چون پلک، نور قرمز را فیلتر نمیکند.
هنگام بازبینی آزمایشهای چشمی در پایان این دوره معلوم شد عملکرد سلولهای مخروطی شرکتکنندگان بالای ۴۰ سال به طور قابل توجهی بهبود یافته و به طور متوسط ۲۲ درصد بهتر شده است. این بالا رفتن حساسیت به رنگ به طور خاص در انتهای طیف آبی مشاهده شد که با پیشبینیها سازگار بود چراکه وجود اشکال در میتوکندری منجر به اختلال دید در همین قسمت از طیف نوری میشود.
نتایج، پیشرفتهایی را نیز در عملکرد میلهها نشان داد، هرچند که این پیشرفتها کمتر چشمگیر بودند. این ممکن است به این دلیل باشد که میلهها هنگامی که تقاضای انرژی آنها برآورده نشود، میمیرند و بیشتر افراد تا سن ۷۰ سالگی حدود ۳۰ درصد سلولهای میلهای چشم خود را از دست میدهند. اما سلولهای مخروطی نمرده، بلکه صرفاً از کار میافتند و ظاهراً درمان با نور قرمز کارایی آنها را احیا میکند.
گلن جفری نویسندهی مطالعه در بیانیهای اظهار داشت که این مطالعه «نشان میدهد که میتوان بینایی ضعیف شده در افراد سالخورده را با قرار دادن آنان در معرض طول موجهایی که سیستم توزیع انرژی در سلولهای شبکیه دیگر آنها را تقویت نمیکنند شارژ کرد؛ درست مانند شارژ مجدد باتری.»
این فناوری همچنین بسیار ارزانقیمت است و در آیندهی نه چندان دور نیز در دسترس خواهد بود. پروفسور جفری گفت: «ساخت دستگاههای ما ۱۵ دلار هزینه دارد. بنابراین این چراغها برای عموم افراد قابل دسترس خواهد بود.»