فلسفه

ویدئو: افلاطون و اتمیست‌ها

کرونوس – ویدیوی جدید ما به میزبانی آرش روی یوتیوب و آپارات قرار گرفت و از بالای همین صفحه نیز قابل مشاهده است. این ویدیو قسمت اول از مجموعه‌ی فلسفه است که آرش میزبانی آن‌ها را به عهده دارد. در  ابتدای قسمت اول، به بررسی هدف پرسش در فلسفه می‌پردازیم. …

مطالعه بیشتر »

فوکو، گرامشی و نظریه­ انتقادی

آلکس دمیرویچ / ترجمه‌ فریدون تیموری / منبع: نقد اقتصاد سیاسی کنار هم قرار دادن مارکس، فوکو و گرامشی چندان معمول نیست و فقط در شمار محدود پژوهش‌­هایی که این کار را انجام داده‌­اند، بازتاب یافته است. بیش‌تر روشنفکران انتقادی که به یکی از این نام­‌ها رجوع کرده‌­اند غالباً آن دو …

مطالعه بیشتر »

ویدئو: بازی زندگی کانوی

کرونوس – ما در کرونوس دائم در حال پرسش در مورد چیستی حیات، نحوه‌ی شکل‌گیری و چگونگی ادامه‌ی آن هستیم. این اپیزود در مورد «بازی زندگی» است. یک بازی ریاضی که توسط جان کانوی اختراع شد و تاکنون نظر بسیاری از دانشمندان را به خود جلب کرده است. می‌توانید این …

مطالعه بیشتر »

منطق چیست؟

برای هرکسی که اشتیاقی به تفکر درست یا دست‌کم معقول دارد، تاریخِ منطق جالب‌توجه خواهد بود. تأمل دربارۀ تاریخ منطقْ ما را به تأمل در این باره وامی‌دارد که فردی معقول بودن و تفکر صحیح داشتن به چه معناست. آیا به‌معنای وارد‌شدن به بحث‌وجدل با دیگران است؟ آیا به‌معنای اندیشیدن …

مطالعه بیشتر »

آگاهی توهمی فهم‌ناپذیر است

مروری بر کتاب «از باکتری تا باخ و بالعکس: تکامل اذهان» نوشتۀ Daniel C. Dennett دنیل دنت از مشهورترین فیلسوفان زندۀ دنیاست. او بزرگترین نظریه‌پرداز دنیای مدرن را داروین می‌داند و می‌کوشد نظریۀ تکامل و انتخاب طبیعی را در پژوهش‌هایش دربارۀ فلسفۀ ذهن و فلسفۀ آگاهی به‌کار گیرد. آخرین کتاب …

مطالعه بیشتر »

رویکردی مارکسیستی به مارکسیسم

لوسین گلذمن

لوسین گلدمن برگردان : کاوه بویری در خصوص این موضوع دشوار و بنیادی، من به خود اجازه می‌دهم نظرات و پیشنهادهای خود را برشمارم بی‌آن که آن‌ها را با طول و تفصیل‌های نامربوط پیوند دهم. موانع ِ بررسی، به خودی خود، بسیار در هم تنیده‌اند. تعاریف و سوگیری‌ها: 1– روش …

مطالعه بیشتر »

دو راه برای سفر در زمان

استیون هاوکینگ، فیزیک‌دان مشهور می‌گوید: «فیلم‌هایی با موضوع سفر در زمان معمولاً ماشین‌های عظیم و پرمصرفی را نشان می‌دهند که مسیری را در میان بعد چهارم (زمان) گشوده و تونلی را در دل زمان باز می‌کند. مسافر زمان نیز خود را برای تجربه‌ای ناشناخته آماده کرده و وارد این تونل …

مطالعه بیشتر »

هگل به روایت لوکاچ

پیش از آن که به روایت لوکاچ از هگل بپردازیم باید فلسفه کانت را بشناسیم. فلسفه كانت را به عنوان انقلاب كوپرنیكی در فلسفه می‌شناسند. یعنی همانطور كه كوپرنیك در ستاره‌شناسی انقلاب كرد و نظر رایج را دگرگون كرد و گفت این زمین است كه دور خورشید می‌چرخد كانت هم …

مطالعه بیشتر »

آزادی و بازی زندگی

نمی‌توان بدون در نظر آوردن نظرات دانیل دنت (Daniel Dennett)، کسی که معتقد است آزادی یک واقعیت است حتی اگر جهان کاملاً جبرگرایانه (دترمینیستی) باشد، در مورد آزادی سخنی به میان آورد. صرف‌نظر از این واقعیت که جهان در واقع کاملاً جبرگرایانه نیست – زیرا عدم قطعیت کوانتومی در سطح …

مطالعه بیشتر »

آیا می‌توانیم به این سؤال در فیزیک پاسخ دهیم؟

پرسشی که در دهه‌ی اخیر فیزیک‌دانان و حتا فیلسوفان بسیاری را به چالش کشیده، کماکان بدون پاسخ مانده است. در این ویدئو (لینک یوتیوب) آزمایش دو شکاف یا آزمایش یونگ را بررسی می‌کنیم. این آزمایش به ما نشان می‌دهد امواج یا ذره‌ها دقیقاً به آن شکلی که ما می‌شناسیم رفتار …

مطالعه بیشتر »