کرونوس – آتشسوزیِ جنگل آمازون امسال در صدر اخبار قرار گرفت و مهر تأییدی بود بر بیماری واگیرداری بر روی زمین به نام جنگلزدایی. در حالی که بیشتر گروهها و اشخاصی که دلواپس تغییرات اقلیمی هستند سعی دارند نشان دهند همهی افراد جامعه مقصر این وضعیت هستند، شرکتهای چندملیتی با منطق افسارگسیختهی سودآوری سرمایه در حال تخریب جنگلهایی هستند که هیچکس از آنها خبر ندارد.
یک گزارش تازه با عنوان «پول برای سوزاندن» که توسط سازمان غیردولتی Global Witness تهیه شده به ارتباط میان صدها بانک بینالمللی با میلیاردها دلار سرمایهگذاری مخرب در صنعت کشاورزی که منجر به جنگلزدایی میشود پرداخته است. در این گزارش حدود ۳۰۰ مهرهی سرمایهگذار و اجرایی به عنوان سازمانهایی که از روند جنگلزدایی کسب سود میکنند معرفی شدهاند. تعدادی از این سازمانها عبارتاند از: Barclays، HSBC، Santander، Goldman Sachs، JPMorgan، Bank of America، BlackRock، Morgan Stanley و تعدادی نام آشنای دیگر.
به دیگر سخن، این شرکتها از سرمایهگذاری و حق بیمهی بسیاری از مشتریانشان جهت پرداختی به شرکتهایی استفاده میکنند که موجب تخریب جنگلهای استوایی میشوند، بحران اقلیمی را دامن میزنند و بومیان را از محل سکونت خود بیرون میکنند.
این گزارش با بازبینی پایگاههای دادهای از وامها، سرمایهگذاریها و انواع دیگری از حمایتهای مالی از ۶ مهرهی اصلی صنعت کشاورزی که بیشترین سهم را از تخریب جنگلهای استوایی دارند، به این آمار دست یافته است.
این شرکتهای بزرگ به صورت مستقیم یا غیرمستقیم در تولید محصولاتی همچون روغن نخل، گوشت گاو و لاستیک – که جزو مهمترین عوامل جنگلزدایی محسوب میشوند – در آمازون برزیل، حوزهی رود کنگو و پاپوآ گینهی نو به شمار میآیند. بیشتر این شرکتها ادعا کردهاند روابطشان را با رفتارهای منجر به جنگلزدایی قطع کردهاند؛ اما به نقل از Global Witness این شرکتها قادر به تضمین این که منابع اولیهشان منجر به جنگلزدایی میشود نیستند.
یافتهها نشان میدهد بسیاری از بانکهای بزرگ جهان در مجموع مبلغی بالغ بر ۴۴ میلیارد دلار در این شرکتها سرمایهگذاری کردهاند.
یکی از شش شرکت بزرگی که این گزارش به آنها میپردازد، شرکت JBS است. بزرگترین تولیدکنندهی گوشت و بزرگترین تولیدکنندهی گوشت گاو، مرغ و چرم در سطح جهان. این شرکت منکر استفاده از حیواناتی شده است که از مناطق تحریمشدهی آمازون شکار میشوند، ولی یک گزارش تحقیقاتی جامع نشان داده است که برخی احشام مورد استفادهی این شرکت از مناطق تحریم شده ارسال شدهاند. JBS این ادعا و همچنین اتهامات وارده از سوی Global Witness را رد کرده است.
این شرکتها هنوز سهم قابل توجهی (میلیاردها دلار) از سرمایهی مورد نیاز خود را از بزرگترین بانکهای جهانی کسب میکنند. گزارش اخیر به بانکهای بزرگی در آمریکای شمالی و اروپا از جمله American Capital Group، BlackRock و بانک آلمان اشاره کرده است.