کرونوس کانال دانش و علوم به زبان فارسی – اخبار علمی و تحلیل
کرونوس – بر اساس مطالعه‌ی جدیدی که در Nature Immunology منتشر شده، محققان سلول ایمنی جدیدی با خواص بازسازی مجدد یافته‌اند که می‌تواند به ترمیم آسیب جدی عصبی کمک کند. تیم تحقیق دریافتند که این سلول که شبیه شکل متداول گلبول‌های سفید خون است، باعث ترمیم آکسون‌های عصبی در سیستم عصبی مرکزی در موش‌های آزمایشگاهی می‌شود.
گزینه‌های درمانی برای افرادی که آسیب جدی به سیستم عصبی دارند در حال حاضر محدود است. یکی از موانع درمان، عدم توانایی بدن در ترمیم آسیب‌های اعصاب اصلی است. علاوه بر این، آسیب معمولاً پیچیده‌تر از آن است که پزشکان بتوانند به سادگی به ترمیم آن بپردازند. درمان‌های احتمالی آسیب نورونی در آینده از ایجاد داربست‌هایی آکنده از سلول که رشد عصب را تقویت می‌کنند گرفته تا قرار دادن تراشه‌های رایانه‌ای در محل آسیب برای انتقال سیگنال‌ها از مغز متغیر است. در حالی که این رشته امیدوارکننده است، اما هنوز در ابتدای راه قرار دارد.
اکنون محققان دانشگاه میشیگان و دانشگاه ایالتی اوهایو می‌گویند سلول ایمنی جدیدی پیدا کرده‌اند که ممکن است بتواند سلول‌های عصبی که به صورت عرضی برش داده شده‌اند را احیا کند. وقتی این سلول‌ها روی مدل‌های موش با آسیب عصبی آزمایش شدند، موجب شکل‌گیری تعدادی فاکتور رشد آزاد شدند که موجب بازسازی سلول‌های عصبی می‌شود.
دکتر بنیامین سگال استاد و عضو هیأت علمی دانشکده نورولوژی دانشگاه علوم پزشکی ایالتی اوهایو در بیانیه‌ای گفت: «این زیرمجموعه از سلول‌های ایمنی موجب شکل‌گیری فاکتورهای رشدی می‌شود که باعث زنده ماندن سلول‌های عصبی پس از آسیب‌دیدگی سیستم عصبی مرکزی می‌شود. این باعث تحریک رشته‌های عصبی قطع شده به رشد مجدد در سیستم عصبی مرکزی می‌شود که امری واقعاً بی‌سابقه است.»
این تحقیق بر روی نورون‌های نخاعی و لایه‌ی عصبی شبکیه تمرکز داشت؛ لایه‌ای در پشت کره‌ی چشم که ورود نور را پیش از انتقال اطلاعات در امتداد عصب بینایی برای ایجاد تصویر تشخیص می‌دهد.
پژوهشگران برای یافتن این سلول‌های ایمنی خاص از میکروسکوپ و فلوسیتومتری برای تجزیه و تحلیل ترکیب نمونه‌های گرفته شده از محل آسیب نورونی استفاده کردند. آنان مقادیر زیادی از نوتروفیل‌ها را در اطراف آکسون سلول‌های عصبی آسیب دیده پیدا کردند که احتمالاً بیان‌گر این است که نوتروفیل‌ها در حال رشد مجدد هستند.
نوتروفیل‌ها فراوان‌ترین نوع گلبول‌های سفید خون هستند و نقش‌های مختلفی ایفا می‌کنند، از جمله انتشار سیگنال‌های التهاب‌زا که منجر به ایجاد التهاب در مکان‌های عفونت شده و بدین شکل برای جلوگیری از عفونت، عوامل بیماری‌زا را از بین می‌برند. در داخل این نوتروفیل‌ها، نوعی از سلول‌ها وجود دارد که شبیه نوتروفیل‌های نابالغ هستند. پژوهشگران با تجزیه و تحلیل بیشتر دریافتند که این سلول‌ها، سلول‌های میلوئیدی (myeloid cells) فعال‌شده هستند؛ به این معنی که احتمالاً در بهبود جراحت نقش دارند.
به نظر می‌رسد وقتی این سلول‌ها به محلی از آسیب نورون تزریق می‌شوند، با ترشح مجموعه‌ای از فاکتورهای رشد، بازسازی و زنده ماندن نورون را تقویت می‌کنند. نتایج نشان می‌دهد که جداسازی این سلول‌ها و قرار دادن آن‌ها در مکان‌های آسیب دیدگی خاص ممکن است درمانی بالقوه برای آسیب شدید عصب باشد.
دکتر سگال گفت: «این مجموعه تحقیقات ممکن است در آینده منجر به توسعه‌ی روش‌های درمانی جدید مبتنی بر سلول شود که موجب احیای عملکردهای عصبی از دست رفته در طیف وسیعی از شرایط می‌گردند.»
مطالعات بر روی حیوانات آزمایشگاهی ممکن است دقیقاً به همین شکل در مورد انسان صادق نباشد. لذا تحقیقات بیشتری برای تأیید یافته‌های این تیم تحقیقاتی لازم است. پژوهشگران اکنون در حال بررسی روش‌های تحریک سلول‌های عصبی برای مهاجرت به مناطق آسیب دیده و همچنین بررسی شیوه‌ی تولید این سلول‌ها از پیش‌سازهای مغز استخوان در خارج از بدن هستند.
