کرونوس – اگر از آنهایی هستید که تمام مدت روز هدفونتان را در گوشهایتان فرو میکنید، خبری عجیب ولی آشنا برایتان داریم.
تحقیقات جدید نشان داده افرادی که همدلی بیشتری دارند (همدلی. توانایی درک احساسات دیگران و به اشتراک گذاردن آنها) بیشتر از موسیقی لذت میبرند. سیستم پاداشی مفز افرادی که همدلی بیشتری دارند هنگام شنیدن موسیقی بسیار بیشتر از دیگران فعال شده و همچنین فعالیت لبههای مغزشان نیز که مسئول آگاهی اجتماعی انسان است بیشتر از افرادی است که همدلی کمتری دارند.
پژوهشگران معتقدند این نشان میدهد موسیقی و هنر تجربههایی عمیقاً اجتماعی به وجود میآورند. همچنین بر اساس نتایج این مطالعات حسی که بعضی از مردم نسبت به موسیقی دارند شبیه حسی است که انسان هنگام ارتباط با انسانهای دیگر در اجتماع تجربه میکند.
زاکاری والمارک، نویسندهی اصلی مقاله میگوید: «این ممکن است بدین معنی باشد که موسیقی در بیشتر مواقع به عنوان یک هویت اجتماعی پذیرفته نمیشود. شبیه حضور یک انسان یا حضور یک انسان مصنوعی درک نمیشود.»
«اگر موسیقی به تحلیل ما از جهان اجتماع ارتباطی نداشت، [قاعدتاً] نمیتوانستیم تفاوتی در مغز افراد همدل و افراد با همدلی کم ببینیم.»
چنان که در Frontiers in Behavioral Neuroscience آمده، نتایج بالا محصول تحقیق چندین دانشمند آمریکایی است که با عکسبرداری fMRI از مغز ۲۰ انسان متفاوت در حالی که به موسیقی گوش میکردند انجام شده است. از داوطلبین خواسته شد پیش از شنیدن موسیقی پرسشنامهای را پر کنند که برای درک بهتر میزان همدلی آنان طراحی شده بود.
یافتهی اصلی پژوهشگران این بود که توانستند افزایش فعالیت در منطقهی dorsal striatum در مغز افرادی که همدلی بیشتری نسبت به بقیه داشتند مشاهده کنند، منطقهی مربوط به سیستم پاداشدهی مغز که فعالیت آن هنگام گوش کردن موسیقی آشنا افزایش مییابد. آنان همچنین دریافتند افراد همدل نسبت به موسیقیای که دوست دارند بسیار شور و شوق داشته و مقاومت بیشتری نسبت به موسیقی ناآشنا از خود نشان میدهند.
یافتههای آنان این نظریهی قدیمی را که معتقد بود حس همدلی اجتماعی با حس لذت بردن از هنر ارتباط دارد تأیید میکند.
این موضوع مؤید وجود رابطهای جالب میان روانشناسی و هنر بوده و میتواند همچنین سرنخهایی در مورد نحوهی شکلگیری موسیقی در بین آدمیان بدهد. همینجا لازم است ذکر کنیم این مطالعه بر روی تعداد بسیار کمی از داوطلبین انجام شده و برای دفاع از آن هنوز به تحقیقات بسیار زیادی نیاز است.
والمارک اضافه کرد: «این مطالعه به انبوه شواهد روزافزونی اضافه میشود که در مورد ارتباط ادراک انسان از موسیقی با سازوکارهای شناختی که از ابتدا برای سادهسازی روابط اجتماعی تکامل یافته بودهاند وجود داشته.»