کرونوس کانال دانش و علوم به زبان فارسی – اخبار علمی و تحلیل
کرونوس – ژنوم دو جاندار که قابلیت خارق‌العاده‌ای در بازسازی بدنشان دارند به صورت کامل شناسایی و ثبت شد. دانشمندان علم ژنتیک امیدوارند این اکتشاف فتح‌الباب کشف راه‌های بهتر در بهبودی آسیب‌های انسان باشد.
سمندر مکزیکی، نوعی دوزیست است که هرگز آن نوع دگردیسی که نوزادان غورباقه تجربه می‌کنند تا به غورباقه تبدیل شوند را از سر نمی‌گذراند. آن‌ها در عوض آبشش دارند و در کف دریاچه‌ها (و اخیراً در آکواریوم‌ها که برای بقای نسل در حال انقراضشان مفید است) زندگی می‌کنند.
این جاندار، علاوه بر کسانی که آکواریوم دارند، به دلیل قابلیتشان در بازسازی قسمت‌هایی از بدنشان که آسیب می‌بیند توجه دانشمندان را نیز به سوی خود جلب کرده است. سمندرهای مکزیکی مانند دیگر دوزیستان قادر است دست‌هایی را که در جنگ با شکارچیان از دست می‌دهد احیا کرده و حتی می‌تواند مغزش را بازسازی کند. این موجود حتی می‌تواند هرازگاهی چند جفت دست اضافه برای خودش بسازد!
ژنوم سمندر مکزیکی اخیراً ثبت و در Nature به همراه توضیحات اولیه به انتشار رسیده است. برای مثال، ژن Prod1 در این موجود به عنوان عامل بازسازی قسمت‌های بدن شناسایی شده است. همچنین ژن‌هایی که بیان قوی آن‌ها قادر به ساختن دست می‌شوند برای تحقیقات بیشتر معرفی شده‌اند.
این پژوهش، بسیار سخت و طاقت‌فرسا بوده است چراکه رشته‌ی ژن‌های این موجود بسیار طولانی و ۱۰ برابر ژنوم انسان است. در واقع ژنوم سمندر مکزیکی، بلندترین ژنوم کشف شده می‌باشد و بسیاری از قسمت‌های آن دائم تکرار می‌شوند.
اندازه‌ی بسیار بزرگ ژنوم سمندر مکزیکی، قابلیت‌های بسیاری را برای این موجود به ارمغان می‌آورد. این موجود قادر است قسمت‌هایی از بدن موجودات دیگر – از جمله مغز آن‌ها را – به خودش پیوند بزند و از آن‌ها استفاده کند. در مقاله‌ای تکمیلی در همین شماره از Nature همچنین ژنوم یک پَهن‌کرم (flatworm) با نام Schmidtea mediterranea مورد بررسی قرار گرفته که اگر آن را از وسط نصف کنیم یا بدنش را به قسمت‌های متعددی تقسیم کنیم، از همان‌جا شروع به بازسازی و ترمیم خودش می‌کند. در ژنوم این کرم، ۱۲۴ ژن غایب است و دانشمندان امیدوارند با بررسی ژنوم این موجود و مقایسه‌ی آن با ژنوم سمندر مکزیکی ایده‌ی بهتری از نحوه‌ی ادامه‌ی حیات و بهبودیابی به‌دست آورند.
