کرونوس – اندازهی مغز ما طی میلیونها سال به مقدار زیادی رشد کرده است. فسیلهایی که سرآغاز تمدن انسان را نشان میدهند، آکنده از ابزارآلات دست انسان و همچنین جمجمههای بزرگتر از اجداد انسان است. اما انسانشناسان هنوز در مورد فاصلهی زمانی زیادی که بین توقف رشد جمجمهی انسان و شکوفایی فرهنگ و تمدن انسانی وجود دارد، سردرگم هستند.
دکتر سیمون نوبائر، قالب جمجمهی ۲۰ هوموسیپین را دوباره مورد بررسی قرار داد. وی به همراه عدهای از محققین مؤسسهی ماکس پلانک مقالهای را در Science Advances منتشر کرد که بر اساس آن «۳۰۰۰۰۰ سال پیش، جمجمهی هوموسیپینهای اولیه به اندازهی جمجمهی انسان فعلی بوده است».
البته این همهی ماجرا نیست. این مقاله ادامه میدهد «شکل مغز هوموسیپینها از ۱۰۰۰۰۰ تا ۳۵۰۰۰ سال پیش به شکل جمجمهی انسان امروزی درآمده است.» این زمانبندی که با زمانبندیهای قدیمی فرق دارد، بیشتر با زمان شکلگیری رفتارهای خاص انسان – مثلاً مهاجرت از آفریقا – همخوانی دارد.
آنطور که نویسندگان مقاله اشاره میکنند، مغز به خوبی تبدیل به فسیل نمیشود؛ لذا ما برای تخمین شکل مغز اجدادمان نیاز به بررسی قسمتهای داخلی جمجمهی آنها داریم. برای مثال، جمجمهی نئاندرتالها به نسبت جثهشان اندکی بزرگتر از جمجمهی انسان امروزی بوده و از جلو تا عقب کشیدگی بیشتری داشته است. جمجمهی یک انسان که در مراکش به صورت فسیلی ۳۰۰۰۰۰ ساله یافت شده بود نه تنها هماندازهی انسان مدرن بود، بلکه صورت و فک آن هم شباهتهای زیادی به ما داشت. با این حال قسمت پشتی جمجمهی آن شکلی متفاوت از ما داشت. این دانشمندان معتقدند تبدیل شدن شکل مغز به شکل کره دقیقاً زمانی اتفاق میافتد که تمدنهای انسان پامیگیرند.
بزرگ شدن قسمتهای خاصی از مغز بهویژه مخچه که مسئول زبان و شناخت اجتماعی انسان است در همان زمان پیشرفتهای زیادی را برای انسان به همراه داشت از جمله استفاده از رنگدانهها، ابزار آرایشی و هنرهای نمادین که همانچیزی بود که ما را به انسانی که هستیم تبدیل کرد.
ممنون خیلی خوب بود