کرونوس – درمان ضایعههای نخاعی بسیار مخاطرهآمیز است. اگر نخاع در حین درمان آسیب ببیند احتمال از دست رفتن مشاعر و فلج شدن وجود دارد. اما محققین چینی به تازگی ادعا کردهاند که جراحی حساس ضایعهی نخاعی بر روی یک میمون را با موفقیت به انجام رسانده و قابلیت حرکت دادن پاها را به آن برگرداندهاند.
این مجموعه آزمایشها توسط چند مؤسسهی چینی بر روی میمون رزوس انجام شده و نتایج آنها روی Proceedings of the National Academy of Sciences در دسترس است. این آزمایشها امید حرکت به سوی درمان ضایعات نخاعی در انسان را افزایش داده است.
پژوهشگران با استفاده از دو ماده به این موفقیت دست یافتند: کیتوسان و نوروتروفین-۳. کیتوسان از کیتین چندقندی استخراج میشود که مادهی اصلی در غشای سلولی قارچها و همچنین استخوانبندی بیرونی بندپایان است. این ماده قادر است تارهای بلندی ایجاد کند که در حوزهی پزشکی به عنوان منتقلکنندهی دارو، عامل آنتیباکتریال و همچنین جهت کاهش خونریزی کاربرد دارد.
کیتوسان در این مطالعهی خاص به شکل نوعی داربست ماتریسی برای بارگیری نوروتروفین-۳ که نوعی عامل نوروتروفیک در خانوادهی عامل رشد عصبی است به کار رفته است. به زبان سادهتر، نوعی مولکول است – که توسط بدن انسان ساخته میشود – و موجب شکلگیری و رشد نورونهای جدید از سلولهای بنیادین میشود. همچنین به نورونهای بدن کمک میکند به زندگی و تقسیم خود ادامه دهند.
محققین این دو را با هم درون یک شکاف یک سانتیمتری که در نخاع چند میمون رزوس ایجاد شده بود وارد کردند. ساختار کیتوسان داربستی را شکل میدهد که نوروتروفین ۳ در مدتی حدود ۱۴ هفته به آرامی در آن آزاد میشود. قبلاً وقتی این کار روی موشها آزمایش شده بود، سلولهای بنیادی عصبی توانسته بودند از طریق این ماده به محل رفته و در آنجا موجب شکلگیری نورونهای جدید شوند و قطعی مقطعی نخاع را ترمیم کنند.
بر اساس گفتههای این گروه، میمونها پس از عمل جراحی توانستند تا حدی حس و حرکت خود را بازیابند. بعدتر، عکسبرداری fMRI و تحلیلهای دیگر نشان داد که این دو ماده واقعاً در بازیابی کارایی حسی حرکتی و شکلگیری دوبارهی عصبها مؤثر بودهاند.
با توجه به این که درمان ضایعههای نخاعی بسیار مشکل بوده است، این اتفاق بسیار پرشگونی است. با توجه به این موفقیت، پژوهشگران امید دارند بتوان چنین درمانی را روی انسان نیز استفاده کرد؛ هرچند چنین چیزی هنوز بسیار دور به نظر میرسد.