کرونوس – حدود ۱۳۰۰۰ سال پیش در غاری در اسرائیل کنونی گروهی شکارچی-گردآورنده با آبجوی دستساز خودشان شنگول میشدهاند.
زمینشناسانی از دانشگاه استنفورد که در غار Raqefet به حفاری میپرداختند به طور اتفاقی به یک کارخانهی آبجوسازی باستانی برخوردند که به اعتقاد آنان و بنا بر گزارش Journal of Archaeological Science: Reports قدیمیترین محل ساخت الکل توسط بشر بوده است.
اولویتهای ما انسانها همیشه مخدوش بوده است: اکتشاف اخیر نشان میدهد که انسانها پیش از اختراع نان به ساخت آبجو مشغول بودهاند. درواقع، این یافتهها فرضیهای ۶۰ ساله را تأیید میکند که بر اساس آن عملآوری ذرت در اصل جهت ساخت الکل اتفاق افتاده است، نه نان.
گفته میشود ناتوفیان، شکارچی-گردآورندههای ساکن مدیترانهی شرقی نخستین کسانی بودند که بین ۱۱۷۰۰ تا ۱۳۷۰۰ سال پیش آبجو میگرفتند. قدیمیترین شواهد از پخت نان برمیگردد به ۱۱۶۰۰ تا ۱۴۶۰۰ سال پیش؛ لذا بعید نیست گرفتن آبجو کهنترین نمونهی عملآوری غله بوده باشد.
با این حال به نظر نمیرسد مقصود از گرفتن آبجو، برپایی مهمانی بوده باشد. غار Raqefet قبرستانی مقدس برای قوم ناتوفی بوده است. این را میتوان از باقیماندهی اسکلتهایی که در این غار دفن شدهاند متوجه شد. اسکلتهایی که بعضی از آنها روی تختی از گلهای خوشبو و رنگی قرار داده شده بودهاند. به همین دلیل محققین گمان میکنند آبجو نقش معنوی مهمی در پرستش مردگان ناتوفیان ایفا میکرده است.