کرونوس – شبکههای اجتماعی کاربردهای مثبت بسیاری دارند. میتوانیم با یک ضربهی انگشت یا یک کلیک با هزاران انسان دیگر ارتباط برقرار کنیم، عقاید و تحلیلهایمان را در بخش کامنتها بنویسیم و حتی عکس صبحانهمان را به رخ دیگران بکشیم.
با این حال، غرق شدن در دنیای اطلاعات همیشه برای سلامت روانی ما خوب نیست. بر اساس مقالهی جدیدی که از سوی محققین دانشگاه بافالو در نیویورک منتشر شده، استفاده از شبکههای اجتماعی میتواند موجب ایجاد حس طردشدگی از اجتماع شود. این به نوبهی خود منجر به برانگیخته شدن احساسات منفی و تقلیل یافتن تفکر پیچیده در راستای شناخت میگردد.
همچنین این احساس، کاربران را نسبت به پیامهای تبلیغاتی حساستر و پذیراتر میسازد؛ چیزی که برای شرکتهای چند میلیاردی صاحب شبکههای اجتماعی حائز اهمیت بسیار زیادی است.
مایکل استفانون از دانشگاه بافالو در بیانیهای گفت: «طرد اجتماعی حتی در ابعاد کوچکش یکی از قویترین تحریمهایی است که مردم میتوانند علیه یکدیگر به کار برند؛ کاری که عواقب روحی روانی عمیقی دارد.»
«مردم گاهی به دلیل چیزهایی که در فیسبوک میخوانند دست به اصلاح خود میزنند. شواهدی مبنی بر این وجود دارد که این کار سطح تفکر هوشمندانه را پایین آورده و آنان را در مقابل پیامهای تبلیغاتی و قانعکننده در موضع پذیرایی قرار میدهد.»
استفانون ادامه میدهد: «کل مدل کاسبی فیسبوک بر اساس تبلیغات استوار است. به نظر من با توجه به درآمد سالانهی فیسبوک از قبل تبلیغات میتوان این موضوع را در نظر گرفت که استفادهی مکرر و عمومی از این سیستم منجر به کمرنگ شدن کوتاهمدت تفکر هوشمندانه میشود.»
بنا به گزارش Social Science Computer Review پژوهشگران حدود ۲۰۰ نفر را گرد آورده و آنان را در برنامهای قرار دادند که به تقلید از کنشهای معمولی در فیسبوک طراحی شده بود. یک گروه از آنان در یک چت فرضی قرار داده شدند که در آن دوستان خوب اطلاعاتی را به اشتراک میگذاشتند و گروه مورد مطالعه از این اطلاعات محروم شده بود. گروه دیگر از هیچ اطلاعاتی محروم نشده بود.
گروهی که از نظر اجتماعی طرد شده بود نسبت به گروه دیگر احساساتی از خود بروز میداد که منفی بودند. محققین همچنین متوجه شدند این افراد بیشتر روی شبکههای اجتماعی خودشان تمرکز کرده و نسبت به تبلیغات پذیراتر شدند.
استفانون افزود: «به نظر من مهمترین چیزی که میبایست همهی ما به خاطر داشته باشیم این است که در مورد رابطهمان با این شرکتهای بزرگ و این شبکههای اجتماعی با دقت بیشتری بیندیشیم… آنان به خیر و صلاح ما نمیاندیشند.»