وقتی چیزی را می‌فهمیم مغزمان سیگنال تولید می‌کند

کرونوس – دوست داشتید می‌توانستید متوجه شوید آیا کسی که با او حرف می‌زنید نه تنها به حرف شما گوش می‌کند بلکه آن را می‌فهمد، درست مانند تیکی که فیسبوک روی مسیج‌هایی که به دیگران می‌فرستید می‌زند؟ ظاهراً چنین چیزی وجود داشته اما تا امروز تشخیص داده نشده بوده. نوعی فناوری بر همین اساس می‌تواند خطر اختلالات ارتباطی در شرایط پراسترس را پایین بیاورد.

قابلیت مغز در تحلیل اطلاعات و ایده‌ها با همان سرعتی که آن‌ها را می‌شنود یکی از عالی‌ترین ویژگی‌های مغز است. این ویژگی بخصوص در مورد زبان‌هایی که در آن‌ها برخی از کلمات با صداهایی شبیه به هم تلفظ شده اما معنای متفاوتی دارند، بسیار چشمگیر است.

دکتر اد لیلور از دانشگاه دوبلین برای فهم این موضوع از اطلاعات مطالعات قبلی که بر روی طول موجِ نوار مغزی (EEG) کسانی که به کتاب‌های شنیداری گوش می‌کنند انجام شده بود استفاده کرد. او تمرکز خود را روی قسمت‌هایی قرار داد که در آن‌ها کتاب شامل کلماتی می‌شد که با کلمات قبل از خود همخوانی نداشتند.

فرکانس کلمات به ما این امکان را می‌دهد که به کامپیوترها زبان یاد بدهیم. در این روش، تعداد بسیار زیادی کلمه به کامپیوتر داده می‌شود و همچنین برنامه‌ای جهت بررسی زمان‌هایی که دو کلمه در کنار هم قرار می‌گیرند روی آن نصب می‌شود. لیلور به این نتیجه رسید که کلماتی که به ندرت در کنار هم قرار می‌گیرند، موجب فهم سخت موضوع می‌شوند. او بر روی شنوندگان این کلمات آزمایشی را انجام داد تا ببیند در این مواقع آنان چه چیزی شنیده‌اند.

در شرایطی که با وجود کلمات غیرمتداول، شنونده چیزی که گفته شده بود را می‌فهمید، سیگنالی روی نوار مغزی دیده می‌شد.

اما اگر فرد معنی چیزی را که گفته شده بود نمی‌فهمید، این سیگنال از بین می‌رفت. چیزی که حائز اهمیت است این است که فقدان این سیگنال ربطی به نقص در ارتباط ندارد. اگر داوطلب به دلیل سروصدای محیط، پرت شدن حواس یا عدم توانایی در رمزگشایی آن‌چه شنیده بود مطلب را درک نمی‌کرد سیگنال از بین می‌رفت.

این که چنین چیزی در مورد شیوه‌های مورد استفاده توسط مغز ما در فهم گفتار چه چیزهایی به ما یاد می‌دهد هنوز مشخص نیست اما لیلور در بیانیه‌ای ادعا کرده است که این موضوع در بسیاری از موارد سودمند خواهد بود. او می‌گوید: «تنها چند نمونه از موارد استفاده‌ی بالقوه‌ی این شیوه در زمان‌هایی است که می‌خواهیم پیشرفت یادگیری زبان در نوزادان یا سطح کارکرد مغز در بیمارانی که بیهوش هستند را بررسی کنیم. وجود یا عدم وجود این سیگنال در شغل‌هایی که در آن‌ها نیاز به دقت بالا و واکنش سریع است – مانند کنترل ترافیک هوایی یا در سربازان – می‌تواند به ما کمک کند بدانیم شخص چه میزان از اطلاعاتی را که به او گفته شده فهمیده است. همچنین این شیوه در بررسی میزان از دست دادن مشاعر توسط اشخاص سالمند کاربرد خواهد داشت.»