کرونوس کانال دانش و علوم به زبان فارسی – اخبار علمی و تحلیل
کرونوس – یک گروه بین‌المللی از محققین نوعی هوش مصنوعی ساخته‌اند که کاری استثنایی انجام می‌دهد: این نرم‌افزار می‌تواند شخصیت شما را تنها بر مبنای حرکت چشمانتان تخمین بزند.
این گروه که نتایج تحقیقاتش را در Frontiers In Human Neuroscience منتشر کرده ادعا می کند هر ۵ نوع رفتار شخصیتی – روان‌رنجوری، برون‌گرایی، سازگاری، هشیاری و همچنین کنجکاوی مفهومی (توجه کردن به محرک‌های جالب و جدید) – تنها با داشتن مقدار محدودی داده قابل تعیین است. فقط مورد پنجم که «باز بودن» نام دارد به درستی توسط این سیستم قابل تشخیص نیست.
این گروه که به رهبری دانشگاه اشتوتگارت به این تجربه دست زده‌اند در مقاله‌شان می‌نویسند: «حرکت چشم علاوه بر کمک به ما در مشاهده‌ی اطرافمان پنجره‌ای هستند به ذهن ما؛ منبع غنی‌ای از اطلاعات در مورد این که ما چه کسی هستیم، چه احساسی داریم و چه می‌کنیم.» تحقیق این گروه نه تنها در راستای تأیید این ادعای آنان است بلکه به تعریف برخی حرکات ظریف چشم که تا پیش از این نادیده انگاشته می‌شد و ابعاد خاصی از شخصیت ما را نشان می‌دهد نیز پرداخته است.
این مطالعه با همکاری ۵۰ تن از دانشجویان و کارمندان دانشگاه فلیندر انجام شد. لذا هنوز زود است که بخواهیم در مورد پیشبینی‌های این هوش مصنوعی قضاوت کنیم. اما این پژوهش چگونه انجام شد؟
بر روی سر داوطلبینی که در جمع‌آوری داده برای این سیستم شرکت داشتند یک ضبط‌کننده‌ی پیشرفته‌ی ویدیویی نصب شد تا حرکات چشمان آنان را ضبط کند. این دستگاه حرکات چشمان آنان را در یک خرید ده دقیقه‌ای از مغازه‌ی دانشکده‌شان ضبط کرد. در همین حال از آنان خواسته شد پرسش‌نامه‌ای استاندارد روان‌شناسی‌ای را پر کنند که بعداً با نتایج به دست آمده از نرم‌افزار هوش مصنوعی مقایسه شد تا میزان موفقیت آن به دست آید.
به این نرم‌افزار که با استفاده از داده‌های ازقبل‌موجود طراحی شده بود، نظریه‌های بسیاری در مورد حرکت چشم داده شده بود. به زبان ساده، نوع نگاه ما به چیزها نکاتی را در مورد فرایند فکری‌ای که آن حرکات چشمی را ایجاد کرده آشکار می‌کند.
«حرکت جهشی چشم» یکی از این حرکت‌ها است. ما با این نوع حرکت سعی می‌کنیم اطلاعات کلی‌ای از اطرافمان به دست آوریم. رفتارهای دیگری همچون طول مدتی که فرد به یک جسم خیره می‌شود و قطر مردمک چشم نیز در این مطالعه مد نظر قرار داده شده بود.
هوش مصنوعی توانست تنها با داشتن ۱۰ دقیقه از حرکات چشمی هر فرد، فهمی کلی از فردی که ویدیوی او ضبط شده بود به دست آورد. این گروه با ذکر این نکته که «نتایج به دست آمده بسیار فراتر از حدس و شانس هستند» اذعان کرده‌اند که این برنامه هنوز برای استفاده‌های عملی آماده نیست.
یکی از کاربردهایی که گروه به آن اشاره می‌کند استفاده از این سیستم در ربات‌هایی است که با انسان در تماس هستند. آن‌ها قادر خواهند بود با بررسی حرکات چشم، نکات حسی ظریفی را استخراج کنند تا بتوانند ارتباط بهتری با انسان برقرار کنند.
سیستم‌های یادگیری ماشینی (از جمله همین سیستم) باید بر مبنای میلیون‌ها نمونه طراحی شود و این گروه امیدوار است قدم بعدی‌اش استفاده از جمعیتی بزرگ از نمونه‌ها باشد تا بتواند قدرت هوش مصنوعی خود را اثبات کند. همچنین گروه هنوز در مورد تأثیر چیزهایی مانند خُلق فرد و آگاهی او از دستگاهی که حرکات چشمش را ثبت می‌کند بر روی این مطالعه اطمینان زیادی ندارد.
